Maandelijks schrijft Joyce Sengers een column over haar ervaringen op de natuurbegraafplaats, deze maand over de keuze voor begraven of cremeren.
Vorige week sprak ik op onze natuurbegraafplaats langdurig met een bezoekster. Ze was zich aan het oriënteren op de vraag wat ze later wilde: begraven of gecremeerd worden. Door de voors en tegens te verzamelen hoopte ze een weloverwogen keuze te kunnen maken.
Veel mensen zijn bezig met de vraag: wat wordt de bestemming van mijn lichaam als ik ben overleden? Bij die beslissing ‘begraven of cremeren’ spelen allerlei factoren een rol: de traditie en de cultuur waarin je bent opgegroeid, de wens van eventuele nabestaanden, je persoonlijke opvattingen maar ook je gevoel. Dat is precies wat de keuze voor veel mensen lastig maakt. Je verzamelt argumenten, maar argumenten appelleren aan ons verstand – en niet aan ons gevoel. Wat nou als je verstand het één zegt en je gevoel het andere?
Baseert u uw keuze liever op argumenten? Zorg dan dat de argumenten kloppen. Daarmee bedoel ik dit: mensen die kiezen voor cremeren, doen dat soms omdat ze hun nabestaanden niet willen opzadelen met de (morele) plicht het graf te bezoeken en te onderhouden. ‘Met de crematie is het klaar’, zeggen ze. Maar zo makkelijk ligt het niet (altijd).
Een maand nadat iemand is gecremeerd geeft het crematorium de asresten vrij. Het is vervolgens aan de nabestaanden om te bepalen wat daarmee gebeurt – tenzij dat van tevoren is vastgelegd. De nabestaanden hebben verschillende opties: de as uitstrooien, de as begraven in een graf of bijzetten in een urnenmuur, of de as thuis bewaren in een urn.
Kies je voor uitstrooien, dan is het daarna inderdaad definitief afgerond. Bij een urnengraf op een reguliere begraafplaats is dat niet het geval. Daarvoor geldt eigenlijk hetzelfde als voor een gewoon graf: als je het netjes wilt houden is enig onderhoud op zijn plaats. En net als bij een regulier graf komt bij een urnengraf na een aantal jaren de vraag of het grafrecht verlengd moet worden. Ook bij het bewaren van de as in een urn thuis schuif je een eventuele beslissing in feite door. Degene die de as bewaart zal op zijn of haar beurt immers ook ooit overlijden, waarna nabestaanden alsnog voor de vraag gesteld worden: wat te doen met de as?
Bij Natuurbegraafplaats De Utrecht bieden we twee mogelijkheden: verstrooiing van de as onder de plantenlaag of begraven van de as, al dan niet met een afbreekbare urn of asbuidel. Bij begraving op een specifieke plek in het terrein kan een naamschijf worden geplaatst, waarmee in feite een gedenkplek wordt gecreëerd. Bij verstrooiing gaat de overledene geheel op in de natuur.
Vindt u het lastig een keuze te maken? U bent bepaald niet de enige. Mijn advies: kom eens naar ons ochtendcafé, iedere eerste donderdag van de maand. We bespreken dan allerlei thema’s rond afscheid nemen en herinneren. Deel uw vragen met anderen en hoor hoe zij hun keuze bepaalden. Dan voelt u vroeg of laat vast waar uw voorkeur naar uitgaat.