Vlinders, Libellen en de Nachtzwaluw

19 juni 2025

bomen maan
bont dikkopje

Vlinders

Het bonte dikkopje is een vrij zeldzame stand vlinder. Ze zijn vrij klein, dus je moet er een beetje oog voor hebben. Ze hebben een prachtige tekening waarbij de bovenkant van de vleugels donkerbruin is met oranje gele vlekken. Als de rups uitkomt op een grassoort dan spint het een kokertje van een grasspriet. Hier verbergt de rups zich overdag. In de nacht verlaat de rups zijn koker om te eten. De vliegtijd heeft zijn piek in mei en loopt door tot in juni.  Tijdens een telling hebben we er 3 kunnen waarnemen.

Het groentje is een prachtig groene vlinder die tussen de groene bladeren bijna niet opvalt. Deze vlinder is nog niet eerder waargenomen op de begraafplaats. De vlinders voeden zich met nectar van slechts enkele plantensoorten. Soorten waarvan de meeste ook hier voorkomen.

De vlinder die we hebben gezien zat op sporkehout, ook wel vuilboom genoemd. Sporkehout is een hele belangrijke nectarbron voor veel insecten en is ook waardplant voor soorten vlinders als het boomblauwtje, citroenvlinder en groentje.

Groentje

Libellen

Veel grote keizerlibellen dit jaar. Een libel die zeer opvallend is door zijn grootte en door de helderblauwe kleur van het lijf. Twee prachtige soorten glanslibellen zijn ook waar te nemen langs de Duivelrijtsebaan. Het gaat om de smaragdlibel en de felgroene metaalglanslibel. De laatste is de groenste en meest glimmende glanslibel.

Twee nieuwe soorten:

De gaffelwaterjuffer is de eerste nieuwe soort voor de begraafplaats dit jaar. Een zeldzame soort die zich langzaam aan het uitbreiden is. Deze soort bevind zich tussen andere waterjuffer soorten zoals de azuurwaterjuffer en de watersnuffel. Allemaal waterjuffers met eenzelfde felblauwe kleur, althans de mannetjes. Om de gaffelwaterjuffer te kunnen onderscheiden van de andere soorten is kijken naar de details van belang. Een kenmerk is bijvoorbeeld de verdeling van blauw en zwart op het achterlijf.

De vuurlibel is de tweede nieuwe soort dit jaar. De mannetjes van deze soort zijn vrijwel geheel vuurrood van kleur. Daarom is hij heel opvallend en onmiskenbaar. In tegenstelling tot het vrouwtje die meer geelbruin van kleur is.

Broedvogels

In deze periode zijn er weer veel jonge vogels te zien. De meeste van deze jonge vogels trekken nog een tijdje samen op met de oudervogels en worden soms nog gevoerd. Ook jonge grote bonte spechten zijn nu sterk aanwezig. De jonge bonte spechten hebben een rood petje waardoor ze wel eens worden verward met een middelste bonte specht. Die namelijk ook een rood petje heeft maar kleiner is en een wit gezicht heeft.

De kleine bonte specht is ook weer gezien ter hoogte van de berkenlaan. En twee zwarte spechten komen regelmatig eten halen (veel houtmieren) op de begraafplaats om met een volle krop terug te vliegen naar hun jongen. Een holte in een oude beuk of eik.

Zomeravondwandeling.

Aansluitend op de goed bezochte zomeravondwandeling zijn we met een kleinere groep terug de heide op gegaan om te kijken of we een nachtzwaluw konden zien.

Na een tijdje wachten in de schemer hoorden we wat verder weg al het kenmerkende ratelend geluid van de nachtzwaluw. Kort zagen we een nachtzwaluw boven de heide vliegen en verdween daarna weer het bos in. We zagen ook nog even een houtsnip voorbij vliegen.

Met warmtebeeldcamera en batdetector (apparaat om ultrasone geluiden van vleermuizen hoorbaar te maken) liepen we even naar het ven om te kijken of we daar iets zagen.

De batdetector pikte al snel de eerste vleermuis op en met de warmtebeeldcamera konden we ze mooi in beeld krijgen. De bezoekers konden meekijken op een computerscherm en zagen zeker 10 vleermuizen jagen op insecten boven het water. Prachtig om te zien. Mooi ook dat we wel 3 soorten hebben gezien. De gewone dwergvleermuis, de watervleermuis en nog een laatvlieger.

Na een tijdje genieten van de vleermuizen besloten we weer terug te gaan naar de heide. Toen we midden op de heide waren liet de nachtzwaluw zich weer zien. Maar dit keer echt goed en een lange periode. Soms vloog de nachtzwaluw zo dichtbij dat je hem bijna kon aanraken. Met de warmtebeeldcamera was prachtig te zien hoe de nachtzwaluw aan het jagen was op nachtvlinders. Soms ook biddend zoals een torenvalk ook doet als hij op muizen jaagt.

Het was een geweldige afsluiting van een mooie zomeravondwandeling. Een ervaring om niet snel te vergeten.